گفتوگۆ لەگەڵ یۆن فۆسە براوەی نۆبێڵی ئەدەبیاتی ٢٠٢٣ | لارش نۆرێن | دانا ڕەئووف
وەرگێڕان لە سویدییەوە: دانا ڕه‌ئووف
یۆن فۆسە شانۆنامەنووس، چیرۆکنووس و شاعیری نۆرویژی براوەی خەڵاتی نۆبێلی ئەدەبیاتی ساڵی ٢٠٢٣، یەکێک لە گرنگترین نووسەرانی نۆرویژ و لە بەناودەنگترین شانۆنامەنووسانی هاوچەرخی دنیایە. ئەو درێژەپێدەری نەریتێکی شانۆییە کە هێنریک ئیبسەن لە سەدەی نۆزدەهەمدا خولقاندی.
ئه‌م گفتوگۆیە لە لایەن لارش نۆرێن ـەوە ئەنجام دراوە کە خۆیشی یەکێک لە ناسراوترین شانۆنامەنووسەکانی وڵاتی سویدە و ناوی لە تەنیشت ناوگەلێکی وەکوو ئەگوست سترینبەری و هێنریک ئیبسەن و یۆن فۆسە دەهێنرێت. ئەم گفتوگۆیە له‌لایه‌ن ئیلفا لاگه‌رسرانته‌س ـەوە بە ڤیدیۆ تۆمار کراوە، دواتر داڕێژراوه‌ته‌وه و سه‌رله‌نوێ نووسراوه‌ته‌وه.
نۆرێن:
به‌ڕاستی دواجار که‌ی بوو که یه‌کترمان بینی؟
فۆسه:
له ئۆسلۆ بوو.
نۆرێن:
ده‌مه‌ته‌قێیه‌کمان به‌ر له نمایشکردنی نۆڤێمبه‌ر کرد١. ته‌نها باسی هونه‌ر و مه‌رگمان کرد… من پێموایه، که ئێستا له‌سه‌ر ئه‌و مه‌سه‌لانه قسه نه‌که‌ین. ده‌توانین.
فۆسه:
یان ناتوانین.
نۆرێن:
بۆچی باسی ئه‌و شتانه بکه‌ین، که ده‌رباره‌یان ده‌نووسین؟ شتێکی زۆر بێ مانایه. با زیاتر قسه له‌سه‌ر شته پراکتیکه‌کان بکه‌ین.
فۆسه:
هه‌ست ده‌که‌م قسه‌کردن له‌سه‌ر ئه‌و مه‌سه‌لانه‌ی که له‌سه‌ریان ده‌نووسم شتیکی هه‌ڵه‌یه، ئه‌وانه‌ی نووسیومن خۆیان باسی شته‌کان ده‌که‌ن. که باسی ئه‌وه بکه‌یت له‌پڕ و له‌خۆوه ده‌بێته شتێکی هه‌ر زۆر جیاواز.
نۆرێن:
ئه‌ی چۆن فریای ئه‌و هه‌موو شته ده‌که‌ویت، ڕۆمان ده‌نووسیت، دەقی شانۆیی ده‌نووسیت و ئاماده‌ی یه‌که‌مین نمایشی شانۆنامه‌کانیشت ده‌بیت، سیمینار ڕێکده‌خه‌یت… ئه‌ی که‌ی پشوو ده‌ده‌یت؟
فۆسه:
(دوودڵییه‌کی درێژ) ڕاستی، من هه‌ر زۆر که‌م ده‌نووسم. هەیشە خەریکی نووسین نیم.
نۆرێن:
به‌ڵام خێرا ده‌نووسیت؟
فۆسه:
ئا، که‌م و زۆر. به‌ڵام هه‌میشه خه‌ریکی نووسین نیم.
نۆرێن:
کاتی نووسینه‌کانت چڕ ده‌که‌یته‌وه بۆ چه‌ند مانگێک له هاویندا؟
فۆسه:
ئا، له هاویندا ده‌نووسم. زیاتر له‌م چه‌ند ساڵه‌دا وای لێهاتووه. به‌ڵام لارش، تۆ خۆت هه‌ر زۆر ده‌نووسیت. له من زیاتر، هه‌روه‌ها کاری شانۆیش ده‌که‌یت.
نۆرێن:
ئه‌وه بۆ هه‌شت مانگ ده‌چێت له شانۆی ده‌وڵه‌ت دوورکه‌وتوومه‌ته‌وه و خه‌ریکی داڕشتنی شانۆنامه‌کانم بووم. ئێستایش سه‌رقاڵی پرۆڤه‌کردنم له شانۆنامه‌یه‌کمدا به‌ناوی ئاوی مه‌نگ.
فۆسه:
ئا، خوێندوومه‌ته‌وه.
نۆرێن:
خوێندووته‌ته‌وه؟ (شادمانییه‌کی چاوه‌ڕواننه‌کراو) چۆن بوو به‌لاتانه‌وه؟
فۆسه:
پێم باش بوو.
(وچان)
نۆرێن:
له خانووه‌که‌ته‌وه ده‌ریاچه ده‌بینیت؟
فۆسه:
ئێستا له بێرگن و له شوقه‌یه‌کدا ده‌ژیم، زۆر نزیکه له ده‌ریاوه.
نۆرێن:
ماڵت گواستۆته‌وه؟
فۆسه:
ئا، خانوویه‌کمان هه‌بوو، فرۆشتمان و له‌بری ئه‌وه ئاپارتمانێکمان کڕی تا له ده‌ریا نزیک ببینه‌وه. له‌م چه‌ند ساڵه‌ی دواییدا چه‌ندین ئاپارتمانیان له‌سه‌ر ئاوه‌کان دروستکردووه و ئێمه‌یش خانووه‌که‌مان فرۆشت و ئاپارتمانێکی وامان کڕی. که له‌و ئاپارتمانەدا داده‌نیشیت، هه‌روه‌ک ئه‌وه وایه له‌نێو به‌له‌مێک دانیشتبیت.
نۆرێن:
به‌لاتانه‌وه ناخۆش نییه که خاوه‌نی خانوویه‌ک نین؟
فۆسه:
نه‌خێر، به‌هیچ شێوه‌یه‌ک. هاوینه‌خانوویه‌کی بچووکم هه‌یه. له‌وه زیاتر پێویست ناکات. خانووی کۆن ئیشی زۆره و پێویسته هه‌ر ده‌ستت پێوه بێت و ئەگه‌ر مرۆڤیش به‌ده‌ستوبرد نه‌بێت، ئه‌وا بچووکترین گرفت ده‌بێته مه‌سه‌له‌یه‌کی گه‌وره.
نۆرین:
به‌ڵام خانووبه‌ره‌ی زۆر له شانۆنامه‌کانتدا هه‌ن.
فۆسه:
وه‌ک مێتافۆر.
نۆرێن:
له که‌سێک هه‌ر دێ ـدا ڕۆژێکی هاوین، مرۆ ده‌چێته خانوویه‌کی تازه‌وه نه‌ک ئاپارتمان.
فۆسه:
نه‌خێر ده‌چنه خانووه‌وه و ئه‌مه‌یش په‌یوه‌ندی به منداڵی و گه‌وره‌بوونی خۆمه‌وه هه‌یه له خانوویه‌کی کۆندا. زۆر دڵم پێیان ده‌کرێته‌وه. له‌م ڕووه‌وه کۆنه‌پارێزم. پێموایه پارێزگاریکردن له خانوویه‌کی کۆن، مانای پارێزگاریکردنه له سه‌رده‌مێک، که خانووه‌که‌ی تێدا بووه.
نۆرێن:
…خۆ ماوه؟
فۆسه:
ئا، هه‌موو ژیان له‌وێدا هه‌یه.
نۆرێن:
وه‌ک سێبه‌ری وێنه‌یه‌کی فانتۆمی.
فۆسه:
ئا، که ده‌نووسم زۆر به ڕوون و ئاشکرا هه‌ستی پێده‌که‌م. هه‌ندێک ژوور زۆر باشه بۆ نووسین، هه‌ندێکی تر به هیچ شێوه‌یه‌ک بۆ من ده‌ست نادات.
نۆرێن:
لێره‌یش هه‌روایه، له ستۆکهۆڵم، که ده‌چیته خانوویه‌که‌وه، هه‌ر له داڵانه‌که‌وه مرۆڤ هه‌ست به‌وه ده‌کات، که زۆر کاره‌ساتی تێدا ڕوویداوه، دڵه‌ڕاوکێ و…
فۆسه:
ئه‌مه‌یش یه‌کێک بوو له هۆکاره‌کان، که گواستمانه‌وه. خانووه‌که‌مان به‌که‌ڵکی نووسین نه‌ده‌هات. له ژوورێکه‌وه ده‌چوومه ژوورێکی تر و هه‌وڵم ده‌دا بنووسم، به‌ڵام هه‌رگیز ئاسووده‌یی و ئارامیم له هیچ سوچێکی ئه‌و ماڵه‌دا نه‌ده‌دۆزییه‌وه.
نۆرێن:
ئاپارتمانەکە تازه‌یه؟
فۆسه:
هه‌ر زۆر تازه‌یه، وادیارە تازە درووست کراوە. ژوورێک له لایه‌که‌وه بۆ من، ئاو. که له په‌نجه‌ره‌ی ژووره‌که‌ته‌وه ده‌ریاچه‌یه‌ک ببینیت یان نزیک به ئاو بیت.
(وچان)
نۆرین:
به‌ڕاست… وه‌رگێڕانی که‌سێک هه‌ر دێ ـت بۆ سوێدی به‌لاوه چۆن بوو٢.
فۆسه:
زۆر باشه. وه‌رگێرانه‌که‌ت ئاواز و گۆرانی خۆی هه‌یه. وه‌رگێڕی باشیش ده‌بێت وا بێت.
نۆرێن:
ئاوا؟ کارێکی زۆر گران بوو. هه‌موو رۆژێک ته‌نها له یه‌ک ڕووپه‌ڕی شانۆنامه‌که‌تدا کارم ده‌کرد، زۆر گران بوو، هه‌ر له‌به‌ر ئه‌وه‌یش بوو که هه‌ستم ده‌کرد وه‌رگێڕانه‌که به‌ره‌و خراپی ده‌چێت. ئه‌و ئه‌تمۆسفێره به‌رز و پاکەی که له تێکسته‌که‌دایه، لێره و له‌وێ له ده‌ستم ئه‌دا. هه‌ر له‌به‌ر ئه‌وە‌یش بوو که بیرم کرده‌وه باشتر وایه به زمانی نۆرویژی نوێ، نه‌ک سوێدی نه‌مایشی بکه‌ین.
فۆسه:
به نۆرویژی نوێ؟
نۆرێن:
به جیدی ئه‌و مه‌سه‌له‌یه‌م باس کرد، گرفته زمانه‌وانییه‌کان بشکێنیت. رۆژێک له ڕۆژان هه‌ر ده‌بێت وا بکه‌ین٣.
فۆسه:
گرفته‌کانی وه‌رگێڕان لای من به پێچه‌وانه‌وه‌یه. من زیاتر هه‌ڵده‌كشێم. زمانه‌که به‌ره‌و شوینێکی ترم ده‌بات، بمه‌وێت یان نه‌مه‌وێت. به‌شێوه‌یه‌کی گران کارده‌که‌م و هه‌وڵ ده‌ده‌م له نه‌ژادی زمانه‌که نزیک ببمه‌وه، وێنه‌کانی زمانی نۆرویژی نوێ به‌ره‌و ئه‌و ڕێگایه‌ت ده‌بات.
نۆرێن:
به‌ڵام به‌ره‌نجامێکی باشمان به‌ده‌ستهێنا. که خه‌ریکی پرۆڤه‌ی نۆڤێمبه‌ر ٤ بووین، کارم له‌وه‌شدا ده‌کرد. هه‌ندێک جار هه‌وڵمان ده‌دا لێره و له‌وێ داکشێین و تۆنێکی هێمن بدۆزینه‌وه… به‌ڵام پێویسته ئه‌و ئاسته‌نگه بشکێنین. نۆرویژی نوێ هه‌ر زۆر جوانه. شانۆنامه‌کانی تۆیش پابه‌نده به‌و وێنه زمانه‌وانییانه‌وه.
فۆسه:
به‌ڕاستی وایه.
نۆرێن:
ئه‌ی له‌گه‌ڵ ئه‌ڵمانییه‌که‌دا چۆنه؟٥
فۆسه:
هێنده‌ی من شاره‌زای زمانه شانۆییه ئه‌ڵمانییه‌که بم، ئه‌ویش وێنه‌ییه، له‌به‌رئه‌وه به ئه‌ڵمانی زۆر باشه. بۆ فه‌ڕه‌نسیش هه‌روه‌ها. بێگومان بۆ من گرانه، که ئه‌و وه‌رگێڕانانه هه‌ڵسه‌نگێنم.
(وچان)
نۆرێن:
له‌م رۆژانه‌دا سه‌گه تۆپیوهکان ٦ مان خوێنده‌وه.
فۆسه:
(به شێوه‌یه‌کی چاوه‌ڕوواننه‌کراو) ئه‌وها؟
نۆرێن:
له‌سه‌ره‌تادا وا هه‌ستم ده‌کرد، که دۆخه‌کان زۆر دووباره ده‌که‌یته‌وه، به‌ڵام، که له‌گه‌ڵ ئه‌کته‌ره‌کاندا خوێندمانه‌وه، به شێوه‌یه‌کی تر گه‌شه‌ی کرد و هه‌ر له هه‌ڵکشاندا بوو.
فۆسه:
له‌وانه‌یه ئه‌و شانۆنامه‌یه به‌که‌ڵک بێت، من زۆر جار، گه‌ر نه‌ڵێم هه‌میشه، دڵنیانیم له‌و شانۆنامه‌یه‌ی، که نووسیومه. باشه یان خراپه، شایانی نمایشکردنه یاخود شایانی ئه‌وه نییه بخرێته سه‌ر شانۆ. که، نووسه‌رێکی گه‌نج بووم هه‌میشه هه‌ستم ده‌کرد و دڵنیابووم له‌وه‌ی، که نووسیومه. به‌ڵام ئه‌و حاڵه‌ته ئێستا وا نه‌ماوه. بێگومان ئه‌مه‌یش زۆر په‌یوه‌سته به جۆری نووسینه‌که‌وه. تا ئاستێکی باش دڵنیام له شیعرێکی باش یان خراپ، یاخود ڕۆمانێک. ئه‌م مه‌سه‌له‌یه زۆر جیاوازه له‌گه‌ڵ شانۆنامه‌دا. که‌سێکی بڕواپێکراو پێویسته پێمبڵێ، که باشه یان خراپه.
نۆرێن:
شانۆنامه‌یه‌کی هه‌ر زۆر باشه. ٧
فۆسه:
(دڵخۆشه) زۆر سوپاس! له‌و بڕوایه‌دا بووم، که شانۆنامه‌یه‌کی خراپ بێت.
نۆرێن:
ئێمه کاری تیا ده‌که‌ین و ده‌یخه‌ینه سه‌ر شانۆ. به‌ڵام شانۆنامه خوێندنه‌وه هه‌ر زۆر گرانه.
فۆسه:
له‌وانه‌یه ئه‌مه ئه‌وه بێت، که منیش درکم پێکردووه و ئه‌مه‌یش وام لێ ده‌کات، که زۆر دڵنیا نه‌بم له تێکستی شانۆنامه به به‌راورد له‌گه‌ڵ تێکستی ته‌رزه‌کانی تری ئه‌ده‌بدا. ئه‌وه‌ی، که زیاتریش ڕووبه‌ڕووی بوومه‌وه، که ده‌ستم کرد به نووسین بۆ شانۆ، ئه‌وه بوو، که تێکسته‌که گۆڕانکاری به‌سه‌ردا دێت، ده‌بێته له‌وه زیاتر، که ده‌شبێته شتێکی چاک، ئه‌وا زۆر باشتر ده‌بێت له‌وه‌ی، که له خودی ڕووپه‌ڕه‌کاندا نووسراوه. له‌م مه‌سه‌له‌یه‌دا به‌هره‌م هه‌یه، ئه‌مه‌یش ئه‌و شته‌یه، که ده‌بێت بزانرێت.
نۆرێن:
به‌ڵێ، به‌ڵام ئێمه شانۆنامه‌یه‌کی تازه‌مان ده‌وێت. هیچ شک ده‌به‌یت؟
فۆسه:
نه‌خێر، ئێستا خه‌ریکم ڕۆمانێک ده‌نووسم. گه‌ر نا سه‌گه تۆپیوهکان شانۆنامه‌یه‌کی تازه‌یه یان ڕاستتر وایه بڵێم، ئه‌و دەقه له‌سه‌ر تێکستێکی تر بنیاتنراوه، که چه‌ند ساڵێک له‌مه‌وبه‌ر وه‌لام ناوه، ده‌رمهێنایه‌وه و سه‌رله‌نوێ زۆر به چڕوپڕی کارم تیا کردۆته‌وه. له‌به‌رئه‌وه له‌وانه‌یه ببێته شانۆنامه‌یه‌ک، که بۆ یه‌که‌مجار نه‌مایش ده‌کرێت!
نۆرێن:
ئه‌ی شانۆنامه‌ی داهاتووت؟
فۆسه:
سوپاستان ده‌که‌م. چه‌ندین شانۆنامه‌ی تر به‌ڕێگاوه‌ن. له‌هه‌مان کاتدا من نامه‌وێت به‌م شێوه‌یه بیربکه‌مه‌وه، که تێکستی شانۆنامه‌یش ته‌واو بوو، گه‌ر به ته‌واوی پێم نه‌ما، ئه‌وا وشک ده‌که‌م.
نۆرێن:
من ده‌مرم، گه‌ر نه‌توانم بنووسم و پێم نه‌مێنێت.
فۆسه:
مه‌سه‌له‌که بۆ تۆ وایه؟ بۆ من وا نییه. گه‌ر نه‌توانم بۆ شانۆ بنووسم، ئه‌وکات له‌بری ئه‌وه شیعر ده‌نووسم. بنووسه، ئه‌وه‌یان پێویسته و ده‌بێت به‌رده‌وام بنووسم.
نۆرێن:
بۆ من ته‌نها شانۆ هه‌یه. شانۆ ماڵی منه. ده‌ڵێن گوایه هه‌ندێک که‌س ناتوانن جیاوازی بکه‌ن له‌نێوان واقیع و فه‌نتازیادا، من ناتوانم جیاوازی بکه‌م له‌نێوان واقیع و واقیعدا.
فۆسه:
به هه‌موو شێوه‌یه‌ک هه‌وڵ ده‌ده‌م، که مه‌سه‌له‌که وای لێ نه‌یه‌ت و ده‌مه‌وێت له‌سه‌ر چه‌ندین ئاست له ده‌ره‌وه‌ی شته‌کانه‌وه بم و ژیانێکی به‌هێزی تایبه‌تیشم هه‌بێت. ئه‌و ژیانه‌م هه‌یه. من ژیانێکی خێزانیی تایبه‌تیم له‌گه‌ڵ ژن و منداڵه‌کانمدا هه‌یه. ئه‌مه‌یش یه‌که‌م واقیعی منه. دوای ئه‌وه نووسین دێت.
(وچان)
فۆسه:
هێنده نابێت بۆ یه‌که‌مجار شانۆنامه‌یه‌کم کچه‌که له کورسییه‌که‌دا له ئه‌ڵمانیا و له ڕیژی تۆماس ئۆسته‌رمیه‌ر نه‌مایشکراوه٨. ڕه‌خنه‌کان هه‌ندێکیان هه‌ر زۆر باش بوون و هه‌ندێکیشیان خراپ، هه‌ر به‌ته‌واوی هه‌ڵواسین و داشۆرین. ئه‌مه‌یش بۆ من شتێکی ئاساییه. ئه‌وه‌ی ڕاستی بێت، هه‌میشه‌یش هه‌ر وا بووه. ئه‌وه‌ی تۆزێک مرۆ پێی ناڕه‌حه‌ت و کەللەیی ده‌بێت ئه‌وه‌یه که رۆژنامه‌کانی نۆرویژ کاتێ نموونه‌یه‌ک ده‌هێننه‌وه، ئه‌وا ته‌نها هه‌ڵواسین و داشۆرینه‌کان ده‌هێننه‌وه.
نۆرێن:
ئه‌بێت به‌رگه‌ی ئه‌و جۆره ڕه‌خنانه‌یش بگریت. من ناوبانگ و نووسین ده‌رباره‌ی به‌رهه‌می هه‌ر نووسه‌رێك وه‌ک شێوه‌یه‌ک له شێوه‌کانی ڕق لێبوونه‌وه ده‌بینم. هه‌میشه ده‌که‌ونه پشته‌وه، ئه‌وه هه‌مان میکانیزمه.
فۆسه:
ئا، وایه، شێوه‌ڕقێکی تیادایه. هه‌ر له‌به‌ر ئه‌وه‌یشە، که زۆر که‌متر چاوپێکه‌وتن ده‌که‌م، وه‌ڵامی پرسیاری رۆژنامه‌نووسه‌کان ناده‌مه‌وه و ئه‌وه‌ی ڕاستی بێت وازیشم له خویندنه‌وه‌ی ڕۆژنامه نۆرویژییه‌کان هێناوه.
نۆرێن:
یه‌که‌م کتێبم له ته‌مه‌نی حه‌ڤده ساڵیدا بڵاو کردۆته‌وه. چل ساڵ له‌مه‌وبه‌ر، له‌به‌رئه‌وه من به‌هه‌موو شته‌کاندا ڕۆیشتووم. مرۆڤ هه‌ر له منداڵییه‌وه ئه‌وه‌ی له‌گه‌ڵدایه، که بنووسێت، جۆره ڕاستییه‌که. مرۆڤ هه‌ر ئه‌وانه ده‌خوێنێته‌وه و هه‌ر ئه‌و جۆره نووسینانه‌یش ئاسه‌وارێک جێده‌هیڵێت.
فۆسه:
هه‌رگیز ڕاستی له شته‌کاندا نییه٩. زۆر شت ئه‌وترێت به زمانی منه‌وه، به‌ڵام من وام نه‌وتووه، یان به هه‌ڵه شته‌کان وه‌رده‌گرن، یاخود به‌ته‌واوی حاڵی نابن و شته‌کان به‌هه‌ڵاوگێڕاو‌ی وه‌رده‌گرن!
نۆرێن:
له‌وه ده‌چێت، که بۆ یه‌که‌مجار بێت ئه‌م مه‌سه‌له‌یه‌ت بۆ ده‌رکه‌وتبێت، هه‌روه‌ک ئه‌وه‌ی دیارده‌یه‌کی نوێ بێت. هه‌رگیز مرۆڤ ناتوانێت خۆی بپارێزێت، ناکرێت.
فۆسه:
(به ده‌نگی به‌رز) تۆ هه‌رگیز ناتوانیت خۆت بپارێزیت، به‌ڵام ده‌توانیت هه‌وڵ بده‌یت، له ڕێگای ئه‌وه‌وه‌ی، که بڵێیت نا و ئه‌و شتانه‌یش نه‌خوێنیته‌وه که له‌سه‌رت ده‌نووسرێت. هه‌ندێک جار لێره و له‌وێ ڕه‌خنه ده‌خوێنمه‌وه، به‌ڵام زیاتر هه‌وڵ ده‌ده‌م نه‌یانخوێنمه‌وه. ئه‌مه‌یش زیاتر ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ ئه‌وه‌ی، که هه‌ر زۆر زۆر بووه. به‌هه‌رحاڵ ئه‌وه‌یش ئاوهایه، ڕه‌خنه باشه‌کانمان له‌بیرده‌چێته‌وه و ته‌نها ڕه‌خنه خراپه‌کانمان دێته‌وه یاد… (پێکه‌نین)
(وچان)
نۆرێن:
ته‌نها یه‌ک پرسیارم ماوه. ده‌کرێت ده‌مه‌ته‌قێیه‌کی ئاسایی له‌گه‌ڵ که‌سێکدا بکه‌یت یان ده‌بێت هه‌میشه ئه‌وه بێت، که تۆ یۆن یت؟
فۆسه:
(دوای قه‌یرێک) به‌ڵێ ده‌توانم، به‌هه‌رحاڵ هیوادارم، به‌ڵام له‌کاتی چاوپێکه‌وتندا ناتوانم. له‌کاتێکدا ئاوها داده‌نیشین و چاوپێکه‌وتنه‌که‌یش تۆمار ده‌کرێت و له‌هه‌مان کاتدا قسه‌یش بکه‌یت١٠. من ئه‌کته‌رێکی باش نیم.
نۆرێن:
ئه‌ی له ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌وه ده‌توانیت قسه بکه‌یت؟
فۆسه:
به‌ڵێ، له‌گه‌ڵ هاوڕێکانمدا، به‌ڵام ئێستا من له ڕۆڵی یۆن فۆسه‌دام. ئه‌وه‌یش من نیم.
نۆرێن:
ئا، منیش ئه‌وه‌م ناوێت!
فۆسه:
گه‌رنا ده‌بێته شتێکی که‌سێنی. به‌بێ به‌رگری له‌خۆکردن.
نۆرێن:
وایه، شتێکی زۆر ناخۆشه. منیش هه‌مان هه‌ستم هه‌یه، به‌لای منه‌وه ئه‌مه شتێکی هه‌ر زۆر بێزارکه‌ره. ده‌بێت جارێک، به‌بێ ئه‌وه‌ی هیچمان ڕۆڵ ببینین، چاومان به یه‌کتر بکه‌وێت. دێم بۆ ئۆسلۆ تا شانۆنامه‌یه‌ک بۆ شانۆی نه‌ته‌وایه‌تی نه‌مایش بکه‌م. کارێکی ئیبسەن له کاتێکدا مردووه‌کان هه‌ڵده‌سنه‌وه یان ئه‌وه‌تا ئی یۆلۆف. کامیان باشتره؟
فۆسه:
ئی یۆلۆفی بچووک.
نۆرێن:
هه‌روه‌ها زۆر نزیکه له شانۆنامه‌کانی تۆیشه‌وه. له‌و بڕوایه‌دام که له‌ساڵی ٢٠٠٤دا پێشکه‌شی بکه‌م. به‌ر له‌وه یه‌کتر هه‌ر ده‌بینین.
فۆسه:
له ستۆکهۆڵم یان ئۆسلۆ.
.
ستۆکهۆڵم، ٧/٩/٢٠٠٢
—————————-
پەراوێزەکان
١-”نۆڤێمبه‌ر” یه‌کێکه له شانۆنامه‌کانی لاش نۆرێن و یۆن فۆسه وه‌ریگێڕاوه‌ته سه‌ر نه‌رویژی و له‌لایه‌ن لاش نۆرێن خۆیه‌وه، له ساڵی ٢٠٠١دا له‌سه‌ر شانۆی نه‌رویژی پیشکه‌ش کراوه. دواتر هه‌مان نه‌مایش و له گه‌شتێکی شانۆییدا له ستۆکهۆڵمیش پێشکه‌شکراوه‌ته‌وه.
٢-لاش نۆرین شانۆنامه‌ی ”که‌سێک هه‌ر دێ” ـی یۆن فۆسه‌ی له نۆرویژییه‌وه کردۆته سویدی و له‌سه‌ر شانۆکانی زوربه‌ی شاره‌کانی وڵاتی سوید نه‌مایشکراوه.
٣-لاش نۆرێن مه‌به‌ستی ئه‌وه‌یه، گه‌ر نه‌کرا شانۆنامه‌که وه‌ربگێڕێته سه‌ر زمانی سویدی، ئه‌وه باشتر وایه، که ڕاسته‌وخۆ به زمانه ئه‌سڵییه‌که پرۆژه‌که نه‌مایش بکرێت.
٤-بڕوانه په‌راوێزی ژماره ١.
٥-مه‌به‌ست له وه‌رگێڕانی شانۆنامه‌کانی یۆن فۆسه‌یه له نه‌رویژییه‌وه بۆ ئه‌ڵمانی.
٦-“سه‌گه تۆپیوهکان” شانۆنامه‌یه‌کی تری یۆن فۆسه‌یه.
٧-مه‌به‌ست له شانۆنامه‌ی سه‌گه تۆپیوهکان_ه.
٨-تۆماس ئۆسته‌رمیه‌ر یه‌کێکه له دەرهێنەره هه‌ره باشه‌کانی ئه‌م نه‌وه‌یه‌ی ئه‌ڵمانیا و له شانۆی شاوبینە، له به‌رلین کار ده‌کات.
٩-یۆن فۆسه مه‌به‌ستی له گوتاری ڕۆژنامه و ڕۆژنامه‌نووسه‌کانه، که له‌سه‌ر ئه‌و و نووسینه‌کانی ئه‌و ده‌ینووسن.
١٠-ئه‌م ده‌مه‌ته‌قێیه به کامێرای ڤیدیۆ وێنه گیراوه، دواتر له ڕۆژنامه‌یه‌کی شانۆیی ئه‌له‌کترۆنیدا (ئینته‌رنێت) بڵاو کراوه‌ته‌وه، ده‌قی چاوپێکه‌وتنه‌که‌یش سه‌رله‌نوێ به نووسراوه‌یی له پرۆگرامی شانۆنامه‌ی که‌سێک هه‌ر دێ ـدا، بڵاوکراوه‌ته‌وه.